Codziennie niebezpieczne promieniowanie, o którym trzeba pamiętać

UV, czyli ultrafiolet, to jeden z rodzajów promieniowania elektromagnetycznego. Jego głównym naturalnym źródłem na Ziemi jest Słońce. Niestety to, że jest wszechobecne, nie znaczy, że nie szkodzi. Wręcz przeciwnie. Nawet krótkotrwała ekspozycja na promienie UV o dużym natężeniu może prowadzić do wielu zdrowotnych niebezpieczeństw.

Natężenie z jakim docierają do nas promienie (światło) ultrafioletowe, zależy od wielu czynników. Na kilka z nich nie mamy żadnego wpływu, nie zmienimy bowiem godziny, pory roku, szerokości geograficznej, zanieczyszczenia powietrza czy stopnia zachmurzenia. Można jednak zmniejszyć negatywne działanie UV - poprzez używanie kremów czy noszenie okularów. Warto wiedzieć, że lekceważenie promieniowania UV stanowi zagrożenie dla naszego zdrowia, a w konsekwencji życia.

Starzenie w przyspieszonym tempie

. Istnieją czynniki, które potrafią przyspieszyć naturalny proces starzenia się. Należy do nich właśnie promieniowanie UV, które znacznie przyspiesza starzenie się skóry. Prowadzi ono do szeregu zmian w strukturze komórek.

Za proces fotostarzenia się skóry odpowiadają głównie promienie UVA. Nadmierna ekspozycja skóry na promieniowanie skutkuje spowolnieniem procesu produkcji kolagenu, odpowiedzialnego za jej gęstość, jędrność i elastyczność. Uszkodzeniu ulegają też włókna elastyny, dzięki której skóra jest elastyczna i rozciągliwa. Nadmiernie wystawiana na słońce skóra bardzo wcześnie wiotczeje, staje się zgrubiała, pełna fałdek i zmarszczek. Ma szorstką fakturę o porowatej strukturze. Oprócz tego obfituje w przebarwienia - jej barwa jest niejednolita, nierówna. Co więcej, skóra długotrwale i bez żadnej ochrony wystawiana na działanie promieni UV gorzej się goi.

Wniosek jest zatem oczywisty. Jeśli nie zadbamy o podstawy - odpowiedni strój, skuteczne kremy ochronne, wystrzeganie się na przykład solariów - szybciej się zestarzejemy i będziemy wyglądać na więcej lat, niż mamy w rzeczywistości.

Nie tylko wygląd, lecz także zdrowie

Promieniowanie UV przyczynia się także do rozwoju uszkodzeń i chorób skóry. Zaliczają się do nich znane nam dobrze rumienie i oparzenia. Z pewnością każdy z nas niejednokrotnie “spalił się” podczas leżenia na plaży. Mogłoby się wydawać, że po kilku tygodniach dyskomfortu problem znika; w istocie jednak poparzone miejsca są bardziej narażone na inne, poważniejsze choroby. Światło UV, poprzez swoją zdolność do destrukcyjnego oddziaływania na DNA, może prowadzić do powstawania nowotworów złośliwych skóry. Najczęściej występującym nowotworem złośliwym skóry jest rak podstawnokomórkowy (około 80 procent zachorowań), na drugim miejscu plasuje się zaś rak kolczystokomórkowy (prawie 20 procent przypadków). Trzecim, dość rzadko występującym, lecz bardzo niebezpiecznym nowotworem skóry jest czerniak.

Oczy też są zagrożone

Nadmierna ekspozycja na działanie promieni UV powoduje choroby nie tylko skóry. Krótkotrwała, nadmierna ekspozycja oczu na promieniowanie UV może skutkować oparzeniem rogówki i spojówki. Ta tak zwana „Ślepota śnieżna” objawia się z bólem i zaczerwienieniem oka połączonym z intensywnym łzawieniem i uczuciem ciała obcego - „piasku w oczach”.

Nadmierna ekspozycja oczy na ultrafiolet może skutkować też zwyrodnieniem soczewki, co przyśpiesza rozwój zaćmy. UV może też być przyczyną zwyrodnienia plamki żółtej, która w siatkówce odpowiada za ostrość widzenia. Choroby siatkówki, objawiają się zniekształceniem, a w końcu nawet brakiem widzenia. Promieniowanie UV ma też zgubny wpływ na aparat ochronny oka. UVA wiąże się z przyspieszeniem zmian w obrębie powiek co może skutkować zwyrodnieniem włókien kolagenowych i elastynowych skóry, z czym idzie przyspieszenie procesu opadnięcia powieki górnej czy odwinięcia powieki dolnej. Intensywna ekspozycja może też prowadzić do zmian nowotworowych w obrębie oka. Wniosek? Dla bezpieczeństwa chroń oczy przez cały rok. Jeśli masz wadę wzroku – wybieraj szkła i soczewki kontaktowe z filtrem UV. W słoneczne dni nie zapominaj o okularach przeciwsłonecznych z odpowiednim filtrem.

Przed promieniami UV nie da się zatem ukryć, ale można ograniczać negatywne skutki ich działania. Z pewnością warto podjąć ten wysiłek, ponieważ poskutkuje on lepszym zdrowiem i dłuższym życiem.

Ważne adresy i linki