Pytania i odpowiedzi

1. Czy używając kremu z filtrem 50 wcale się nie opalę?

Taki filtr skuteczniej ochroni Twoją skórę, jednak nie sprawi, że promienie słoneczne zupełnie do niej nie dotrą. Opalisz się wolniej, ale i bezpieczniej. Używając kremu z wysokim filtrem, zminimalizujesz ryzyko poparzenia słonecznego oraz związanego z nim uszkodzenia skóry.

2. Czy w wodzie opalę się szybciej?

W wodzie rzeczywiście opalisz się szybciej, gdyż tafla wody odbija promienie słoneczne, zwiększając tym samym intensywność ekspozycji na promieniowanie UV. Warto pamiętać, że promieniowanie UV dociera do wody nawet na głębokości 50-60 cm.

3. Czy jestem bardziej narażony na promieniowanie słoneczne UV w górach?

W górach promieniowanie słoneczne UV jest mocniejsze, a im wyżej się znajdujemy, tym mocniej na nas oddziałuje. Przyjmuje się, iż wraz ze wzrostem wysokości o 1000 m natężenie promieniowania UV wzrasta o 10-12%. Ponadto, zalegający tam śnieg i lód może odbijać nawet do 80% promieniowania UV, tym samym zwiększając wielokrotnie narażenie organizmu na szkodliwe działanie promieni UV. W związku z tym, przebywając w górach, niezależnie od pory roku, wybieraj kremy z najwyższymi filtrami przeciw UVA i UVB. Nie zapomnij także o ochronie oczu. Używanie odpowiednio dobranych okularów przeciwsłonecznych może uchronić nasze oczy przed poważnymi problemami zdrowotnymi, tj. uszkodzeniem dołka środkowego oraz plamki żółtej w obrębie siatkówki, których efektem może być trwała ślepota czy zaćma fotochemiczna, a także zapalenie spojówek.

4. Czy jeśli już jestem opalony to nie potrzebuję kremu z filtrem?

Oczywiście, że potrzebujesz! Skóra będzie już bardziej odporna na promieniowanie UVB, ale nie na promieniowanie UVA odpowiedzialne za proces fotostarzenia się skóry. Trudniej będzie Ci się poparzyć, więc możesz używać kremu z mniejszym filtrem.

5. Czy opalanie w solarium jest bezpieczne

Międzynarodowa Agencja Badania Raka (IARC) zakwalifikowała promieniowanie ultrafioletowe (UV) emitowane przez urządzenia opalające (solaria) do Grupy 1 czynników (czyli największego ryzyka) o udowodnionym działaniu rakotwórczych na organizm ludzki. Lampy opalające w solariach emitują nawet 20‐25‐krotnie większą  dawkę  promieniowania UV niż ta występująca w naturalnym promieniowaniu słonecznym. Promieniowanie UV prowadzi do powstawania zmian w strukturze komórek skóry, co może przyczyniać się do powstawania nowotworów skóry, w tym nowotworów złośliwych np. czerniaka oraz zmian nowotworowych w obrębie oczu. Korzystanie z solarium zwiększa ryzyko wystąpienia nowotworów skóry i niesie ze sobą poważne konsekwencje dla zdrowia.

6. Czy osoby z ciemniejszą karnacją są mniej narażone na wystąpienie czerniaka skóry?

Melanina to pigment, który odpowiada między innymi za barwę naszej skóry, włosów czy tęczówek oczu. U osób z ciemną karnacją jest jej więcej. Głównym zadaniem tego barwnika jest osłona komórek skóry przed uszkodzeniami wywołanymi przez promieniowanie ultrafioletowe. Promieniowanie UV stymuluje produkcję melaniny, dlatego kiedy opalamy się, nasza skóra przyjmuje brązowy odcień. Jednakże, poddawanie skóry zbyt intensywnemu działaniu promieniowania UV może prowadzić do uszkodzenia struktury komórek skóry i przyczynić się do rozwoju nowotworu złośliwego skóry np. czerniaka. Zatem, nawet osoby o ciemniejszej karnacji są zagrożone rozwojem czerniaka.

7. Czy używając kremów z wysokimi filtrami UV jestem narażony na niedobory witaminy D?

To mit. Aby dostarczyć swojemu organizmowi wystarczającą ilość witaminy D wystarczy dziennie przebywać na słońcu 15 minut 2 razy w tygodniu, przy odkrytych około 20 procentach powierzchni ciała. Witaminę D możesz także dostarczać sobie w odpowiedniej diecie – jedz m.in. jajka, sery, tłuste ryby.

8. Czy dzięki opalaniu moja skóra będzie wyglądała młodziej?

Niestety, jest to tylko chwilowe wrażenie. Przy nadmiernej ekspozycji promieniowanie UVA i UVB mogą wywołać poparzenia słoneczne, prowadzić do uszkodzeń skóry, jej przedwczesnego starzenia się. Promieniowanie UV powoduje m.in. uszkodzenia włókien kolagenowych w skórze, przez co traci ona swoją elastyczność. W konsekwencji szybciej zachodzą procesy powstawania zmarszczek i bruzd, skóra staje się cienka i wiotka, mogą pojawić się na niej przebarwienia. Ochrona przeciw starzeniu się skóry nie istnieje bez ochrony przeciwsłonecznej.

9. Czy można się opalać w ciąży?

Opalanie w ciąży jest możliwe po uprzedniej zgodzie lekarza prowadzącego ciążę, ale pod kilkoma warunkami: unikanie przebywania w upalne dni na słońcu w godzinach 10:00 – 16:00, stosowanie kremów z wysokimi  filtrami chroniącymi przed UVA i UVB, noszenie czapki lub kapelusza, chłodzenie, przyjmowanie odpowiedniej ilości płynów, stosowanie przewiewnej odzieży osłaniającej skórę, noszenie okularów przeciwsłonecznych z filtrem klasy UV400. Należy pamiętać, że przegrzanie organizmu ciężarnej spowodowane upałem może być niebezpieczne dla płodu. Dodatkowo, zmiany hormonalne zachodzące w tym czasie w organizmie kobiety, zwiększają ryzyko powstania na skórze nieestetycznych przebarwień. Z tego względu, kobiety w ciąży powinny stosować szczególne, wyżej wymienione środki ochrony przeciw szkodliwemu działaniu UV.

10. Czy kremu z filtrem UV muszę używać nawet zimą?

Oczywiście, że tak! Pamiętaj o ochronie przeciw promieniowaniu ultrafioletowemu przez cały rok! Dodatkowo, zimą promieniowanie UV odbija się od śniegu i lodu, zwiększając tym samym intensywność ekspozycji. Jeśli chcesz się przekonać, że zagrożenie płynące z oddziaływania promieniowania UV jest realne, sprawdź aktualny indeks UV w miejscu, w którym się znajdujesz. 

11. Jak bezpiecznie korzystać ze słońca?

Zawsze stosuj krem z filtrem dobranym do Twojej karnacji, nasłonecznienia i czasu, jaki masz zamiar spędzić na słońcu, używaj okularów z filtrem klasy UV400 zakupionych u optyka, w trakcie największych upałów wybieraj miejsca zacienione i pij dużo wody.

12. Jak często powinienem badać swoje znamiona u dermatologa?

Coroczne badanie pod dermatoskopem powinno być na stałe zapisane w Twoim kalendarzu. Skonsultuj się z lekarzem i dowiedz się, na jakie zmiany skórne powinnaś/powinieneś zwrócić szczególną uwagę. Jeśli wygląd znamion zaczął się niepokojąco zmieniać, to jak najszybciej wybierz się do lekarza.

13. Czy małe dzieci mogą się opalać?

Niemowlęta i małe dzieci, zwłaszcza do 3 roku życia, trzeba bezwzględnie chronić przed słońcem, wystarczy nawet 15 minut w pełnym słońcu, aby skóra się zaczerwieniła lub pojawiły się oparzenia słoneczne. Niemowlęta powinny przebywać poza zasięgiem promieniowania UV oraz powinny mieć osłoniętą skórę poprzez odpowiednią odzież oraz nakrycie głowy. Dzieci do trzeciego roku życia również nie powinny być wystawiane na działanie słońca bez odpowiedniej ochrony (fotoprotekcji). Dzieci powinny zawsze korzystać ze słońca z umiarem i w bezpieczny sposób, gdyż ich skóra jest szczególnie wrażliwa na szkodliwe działanie promieniowania UV. Dwukrotne poparzenie skóry w okresie dzieciństwa sprawia, że aż dziesięciokrotnie zwiększa się ryzyko zachorowania na czerniaka w przyszłości. Jeśli przebywasz z dzieckiem na świeżym powietrzu w upalne dni, wybieraj miejsca zacienione, zawsze zakładaj dziecku czapkę lub kapelusz, używaj kremów z wysokim SPF przeznaczonych dla dzieci, a także ogranicz ekspozycję na słońce, gdy natężenie promieniowania jest najsilniejsze, między 10:00 a 16:00.

14. Czy można ulec poparzeniu przy pochmurnej pogodzie?

Niestety, tak. Przy lekkim zachmurzeniu przenika do nas ok. 80% promieni UV. Nawet jeśli UVB nie przebiją się przez warstwę chmur, to dotrą do nas dłuższe promienie UVA.

15. W jaki sposób mogę utrzymać opaleniznę na dłużej?

Jedz produkty, które zawierają beta karoten – źródłami tego składnika są m. in. dynia, marchewka, szpinak, sałata, pomidory, brokuły i melony. Produkty te w naturalny sposób przyciemniają kolor skóry. Pamiętaj o regularnych peelingach i odpowiednim nawilżaniu skóry – stosuj odpowiednie balsamy i nawilżaj skórę od środka, pijąc dużo wody.